หม้อทอดไร้น้ำมัน ดีต่อสุขภาพจริง หรือ ใช้แล้วเสี่ยงต่อมะเร็ง
หม้อทอดไร้น้ำมันกลายเป็นไอเท็มใหม่ที่แม่ครัว หรือพ่อครัวยุคใหม่จะต้องมี เพราะความสะดวกต่อการใช้งานและหลายคนมองว่ามันดีตต่อสุขภาพ แต่ก็มีบางกระแสบอกว่าการใช้หม้อทอดไร้น้ำมันนั้นเสี่ยงต่อมะเร็ง ทำให้หลายคนยังตัดสินใจไม่ได้ว่าจะซื้อหรือไม่ซื้อหม้อทอดไร้น้ำมันมาใช้ดี โดยล่าสุดทางเพจ Pleasehealth Books ได้ออกมาเผยถึงข้อดี และข้อเสียของหม้อทอดไร้น้ำมัน ระบุว่า
Air Fryer หรือที่คนไทยเรียกกันว่า หม้อทอดไร้น้ำมัน เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ครัวยุคใหม่ที่ได้รับความนิยมมากในช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะในกลุ่มคนลดน้ำหนักและรักสุขภาพที่รักการกินของทอด แต่คำถามคือ Air Fryer เป็นทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพจริงหรือ?
ข้อดี
- Air Fryer ทำอาหารให้สุกโดยการเปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าเป็นลมร้อน จึงไม่ต้องใช้น้ำมันมากเหมือนการทอดกระทะ ดังนั้น อาหารทอดที่ทอดด้วย Air Fryer จึงให้พลังงานต่ำกว่า เป็นพลังงานจาก fat น้อยกว่าการทอดแบบปกติ
- เมื่อน้ำมันถูกนำมาทอดความร้อนสูง จะเกิดสารก่อมะเร็งที่ชื่อ Acrylamide การใช้ Air Fryer จึงลดความเสี่ยงต่อการรับสารก่อมะเร็งชนิดนี้
ข้อเสีย
- ตามทฤษฏีแล้ว เมื่อเนื้อสัตว์ถูกนำมาผ่านความร้อนสูง ไม่ว่าจะใช้น้ำมันหรือไม่ก็ตาม จะมีสารก่อมะเร็งคือ Heterocyclic amines และ Polycyclic aromatic hydrocarbons เกิดขึ้นได้ ดังนั้น การทำอาหารด้วย Air Fryer อาจจะยังมีความเสี่ยงต่อสารก่อมะเร็งเหล่านี้อยู่
ข้อสรุป
- สำหรับคนชอบทานของทอดมากๆ และมีความกังวลเรื่องน้ำหนัก หม้อทอดไร้น้ำมันเป็นตัวช่วยหนึ่ง ในการลดปริมาณแคลอรี่ในอาหารลงได้
- แต่หากมีความเข้าใจผิด ว่าอาหารที่ทอดด้วยหม้อทอดไร้น้ำมัน จะเป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพ โดยไม่มีความเสี่ยงใดๆ และส่งผลให้รับประทานอาหารทอดมากกว่าเดิม หรือเปลี่ยนพฤติกรรมจากคนไม่ทานของทอด หันมาทานของทอด ก็จะเป็นผลเสียต่อสุขภาพได้
- เมื่อเปรียบเทียบในเชิงพลังงานและความเสี่ยงต่อสารก่อมะเร็งที่อาจเกิดขึ้น การนึ่ง ยำ ตุ๋น หรือต้ม ยังคงเป็นวิธีทำอาหารที่ดีต่อสุขภาพมากกว่าการทอด
สรุปว่าจะซื้อดีมั้ย ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ในการซื้อ ความรักในของทอด และกำลังทรัพย์ของแต่ละคน ส่วนตัวหมอนั้น..รอดไปค่ะสำหรับไอเท่มนี้ เพราะไม่ชอบกินของทอดมาตั้งแต่เด็ก :)พญ.ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล (หมอผิง)
และทางเพจ อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ได้ออกมาโพสต์ถึงเรื่องนี้ด้วยเช่นกันว่า "ใช้หม้อทอดไร้น้ำมัน เสี่ยงต่อมะเร็งจริงหรือ ?"
ตอนนี้กระแสการใช้ "หม้อทอดไร้น้ำมัน (air fryer)" กำลังมาแรงมาก หลายคนนิยมซื้อกันไปทำอาหารทอด ที่น่าจะดีต่อสุขภาพ เพราะแทบไม่ต้องใช้น้ำมันมาทอด
แต่ขณะเดียวกัน ก็เริ่มมีการแชร์ข้อความทำนองที่ว่า "ให้ระวังการใช้หม้อทอดไร้น้ำมันกับอาหารพวกแป้งและเนื้อสัตว์ เพราะจะเสี่ยงก่อมะเร็งได้ จากการเกิดสารกลุ่มอาครีลาไมด์ (acrylamide )" ... เรื่องนี้ จริงเท็จอย่างไร ?!
ปรกติแล้ว เราจะมองว่า การใช้หม้อทอดไร้น้ำมัน มาทำอาหารทอดนั้น ดีต่อสุขภาพกว่าการทอดแบบจมในน้ำมันร้อน (deep-fried) เนื่องจากใช้ไขมันน้อยมาก แต่ยังได้รสชาติและเนื้อสัมผัสของอาหาร ใกล้เคียงกับการทอดด้วยน้ำมัน
การทำงานของหม้อทอดไร้น้ำมันนั้น จะใช้การเป่าลมร้อนเข้าไปรอบๆ อาหาร เพื่อให้อาหารสุกและกรอบคล้ายการทอดในน้ำมัน โดยอาจจะใช้น้ำมันบ้างเพียงเล็กน้อย (เช่น ใส่แค่ 1 ช้อนโต๊ะ เมื่อเทียบกับการใช้น้ำมันทอดหลายถ้วยตวง) เพื่อให้ลมร้อนที่มีละอองฝอยน้ำมัน ไปดึงเอาความชื้นออกจากอาหาร ขณะที่ก็ทำให้เกิดปฏิกิริยาเคมีระหว่างกรดอะมิโนกับน้ำตาล ที่เรียกว่าปฏิกิริยาเมลลาร์ด (Maillard effect) ทำให้อาหารมีสีสันและรสชาติดี
คนที่กินอาหารที่ทำจากหม้อทอดไร้น้ำมัน จึงมักจะได้ประโยชน์ในเรื่องของการควบคุมและลดน้ำหนักตัว จากการลดการบริโภคไขมัน แถมยังเป็นเครื่องมือประกอบอาหาร ที่ลดอุบัติเหตุจากการกระเด็นของน้ำมันทอดอาหารได้อีกด้วย
ที่สำคัญ หม้อทอดไร้น้ำมันนี้ ยังช่วยลดความเสี่ยงที่เกิดสารพิษกลุ่มอาครีลาไมด์ (acrylamide) ขึ้นด้วย ซึ่งการทอดอาหารด้วยน้ำมันท่วม และใช้ความร้อนสูงมากนั้น สามารถจะสร้างสารประกอบที่อันตรายขึ้นได้หลายอย่าง ดังเช่น อาครีลาไมด์ ที่เป็นสารก่อมะเร็งได้ (จะเห็นว่า ประเด็นนี้ ตรงกันข้ามกับที่กังวลกัน)
แต่ๆๆ การใช้หม้อทอดไร้น้ำมัน ก็มีข้อเสียนะ เช่น มันส่งเสริมให้เรากินอาหารกลุ่มของทอด ทั้งแป้งและเนื้อติดมัน ซึ่งก็ยังไม่ค่อยจะดีต่อสุขภาพอยู่ดี แทนที่จะหันไปกินพวกผัก ผลไม้ หรือโปรตีนเนื้อสัตว์ไขมันต่ำ
หรืออย่างการที่หม้อทอดไร้น้ำมันนั้น ช่วยลดโอกาสในการเกิดสารอาครีลาไมด์ในอาหาร เมื่อเทียบกับการทอดด้วยน้ำมันท่วม แต่มันก็สามารถจะสร้างสารประกอบอื่นๆ ที่่เป็นอันตรายต่อสุขภาพได้ เช่น สารกลุ่มpolycyclic aromatic hydrocarbons และสารกลุ่ม heterocyclic amines ที่เกิดขึ้นเมื่อเนื้อสัตว์ได้รับความร้อนสูง และมีส่วนเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง !
โดยสรุปแล้ว แม้ว่าการใช้หม้อทอดไร้น้ำมันนั้น จะทำให้ได้อาหารที่ดีต่อสุขภาพมากกว่าการทอดแบบจมในน้ำมันท่วม แต่เราก็ควรจะจำกัดปริมาณที่กินอาหารทอดเหล่านั้นทั้งหมดด้วย รวมทั้งควรกินอาหารที่หลากหลาย ทั้งในเชิงของชนิดอาหาร และทั้งวิธีการประกอบอาหารด้วย เพื่อให้เกิดสมดุลของสารอาหารที่จะรับประทานในแต่ละวัน