เส้นด้ายขาวผูกแขน ถึงแม้ไม่มีราคา แต่มันมีค่าที่สุด

       ในช่วงเทศกาลปีใหม่ หรือเมื่อไหร่ที่ได้กลับบ้านกลับบ้านไปเที่ยวหาญาติผู้ใหญ่ ต้องได้มีการรับขวัญโดยการผูกข้อมือ นับเป็นความเชื่อโบราณอีกอย่างหนึ่งของชาวเหนือและชาวอีสาน พ่อแม่ผู้เฒ่าผู้แก่ที่บ้านจะนำด้ายขาวมามัดข้อมือ และอวยพรให้โชคดี เดินทางปลอดภัย ทำมาค้าขึ้น มีความสุข ซึ่งคนที่ทำงานไกลบ้านจะเข้าใจดี 

"ฝ้ายผูกแขน" เป็นสัญลักณ์ของความคิดถึง เป็นเครื่องเตือนใจให้เราเวลาคิดถึงบ้าน อดทนสู้เพื่อคนข้างหลังรออยู่ ส่งแรงใจผ่านฝ้ายศักดิ์สิทธิ์ ถึงแม้ไม่มีราคา แต่มันมีค่าที่สุด

การผูกแขนหรือข้อมือ เมื่อพราหมณ์สูตรขวัญจบแล้วญาติพี่น้องจะเอาข้าว ไข่ กล้วย ใส่มือเจ้าของขวัญ มือซ้ายหรือมือขวาก็ได้ให้พราหมณ์ผูกข้อมือให้ก่อนปกติจะผูกข้อมือซ้ายเพราะแขนซ้ายถือเป็นแขนขวัญ เป็นแขนที่อ่อนแอใช้งานหนักไม่ได้ เป็นแขนที่น่ารักทะนุถนอม

ในเวลาผูกข้อมือนั้นทุกคนยื่นมือขวาออกไปพยุง โจม แขนของเจ้าของขวัญที่พราหมณ์กำลังทำพิธีผูกข้อมือให้ถ้าอยู่ห่างก็ยื่นมือจับแขนหรือแตะตัวกันต่อๆ มาเป็นเส้นสายเหมือน เชือกส่อแสดงถึงความสัมพันธ์ทางกายและใจเป็นอย่างยิ่ง แล้วตั้งจิตอธิฐานขอให้เจ้าของขวัญมีความสุขความเจริญเมื่อผูกข้อมือเสร็จให้ผู้เป็นเจ้าของขวัญประนมมือไหว้ผู้ให้พร เป็นการรับเอาพร ในการรับขวัญ มีข้อห้ามว่า

1 ห้ามสองคนผูกแขนข้างเดียวกันให้แก่ผู้รับการผูกแขนพร้อมกัน ผูกคนละข้างไม่ห้าม

2 ผู้รับการผูกแขนต้องหงายมือ ห้ามคว่ำเด็ดขาด เพราะผิดประเพณี คือเป็นการไม่รับขวัญ

3 ผู้ประคองขวัญทุกคนก็ให้หงายมือประคอง ห้ามคว่ำมือเด็ดขาด เพราะผิดประเพณีเช่นเดียวกัน

เมื่อพราหมณ์ผูกเสร็จแล้ว ต่อไปก็เป็นโอกาสของญาติมิตรทั่วๆไปจะเข้ามาผูกข้อมือให้กับเจ้าของขวัญ ด้ายผูกแขน (ด้ายผูกข้อมือ) ถือเป็นของดี ของศักดิ์สิทธิ์ควรรักษาไว้อย่าพึ่งดึงทิ้ง ให้ล่วง 3 วันเสียก่อนจึงดึงออกเวลาทิ้งอย่าทิ้งลงที่สกปรก เพราะด้ายผูกแขนเป็นของขาวของบริสุทธิ์ เป็นจุดรวมแห่งจิตใจบริสุทธิ์หลายดวงจึงควรรักษาไว้ให้ดี

ผู้เฒ่าผู้แก่เคยเล่าให้ฟังว่าด้ายผูกแขนที่เก็บรักษาไว้เป็นของศักดิ์สิทธิ์ ป้องกันอันตรายได้เช่น มีโจรมาปล้น อธิฐานขอให้จิตทุกดวงช่วยก็ปลอดภัยจากอันตรายได้และเป็นเสน่ห์ดึงดูดจิตใจให้คนรักใคร่ชอบพอได้ การผูกแขน ผูกข้อมือ การผูกแขนที่จะอำนวยประโยชน์สุขให้แก่เจ้าของ ขวัญควรประกอบด้วยองค์ 4 คือ
1 ผู้ผูก หรือพราหมณ์

2 ผู้รับผูก หรือเจ้าของขวัญ

3 ผู้เกี่ยวข้อง คือญาติมิตร

       4 คำกล่าวขณะที่ผูก คำกล่าวขณะที่ผูกเป็นคำเรียกร้องเชิญขวัญซึ่งเป็น คำที่ไพเราะ อ่อนหวาน สุภาพ เรียบร้อยมีความหมายไปในทางที่ดีงาม

เรียบเรียงโดย : kaijeaw.in.th ขอขอบคุณที่มา :  เค กณวรรธน์